Cách viết literature review hiệu quả
Literature review là một bước quan trọng trong quá trình viết luận văn mà sinh viên, nhất là du học sinh phải thực hiện. Khi chấm bài, các giảng viên thường nhìn vào phần literature review đầu tiên để xác định xem sinh viên đã nghiên cứu kỹ lưỡng về lĩnh vực mình đang viết hay chưa, và toàn bộ luận văn có đi đúng hướng hay không.
Mặc dù làm literature review quan trọng như vậy, thật đáng ngạc nhiên là trường đại học chưa có nhiều khóa học và tài liệu hướng dẫn sinh viên cách viết một bài literature review chất lượng.
Nếu bạn đang gặp khó khăn khi viết literature review cho bài luận của mình, bài viết này là dành cho bạn đấy!
Mục đích viết literature review
Viết literature review không chỉ nhằm giúp sinh viên thể hiện hiểu biết của họ trong lĩnh vực nghiên cứu. Literature review còn đóng vai trò quan trọng trong các vấn đề sau:
- Phân tích và tìm ra câu hỏi nghiên cứu mới
- Liên hệ lý thuyết với thực tiễn nghiên cứu
- Tăng hiểu biết về các phương pháp tiếp cận khác nhau đã được áp dụng cho vấn đề nghiên cứu này
- Tránh các phương pháp nghiên cứu và tiếp cận kém hiệu quả
- Đề ra kiến nghị và định hướng nghiên cứu cho tương lai
Các bước chính khi viết literature review
Theo Cooper (1984), viết literature review bao gồm các bước sau:
- Xác định vấn đề nghiên cứu
- Thu thập dữ liệu
- Đánh giá dữ liệu
- Trình bày dữ liệu
Bài viết này tập trung giải thích bước 1. Xác định vấn đề nghiên cứu khi viết literature review
Xác định vấn đề nghiên cứu khi viết literature review
Ở bước đầu tiên này, sinh viên cần xác định xem literature review mình viết sẽ trả lời những câu hỏi nào. Sinh viên cũng cần đưa ra các tiêu chí để lựa chọn những bài báo khoa học để đưa vào phần literature review và loại bỏ những bài báo ít liên quan.
Xác định câu hỏi nghiên cứu
Sinh viên cần chú ý rằng câu hỏi cho phần literature review và câu hỏi nghiên cứu luận văn là khác nhau. Chẳng hạn, câu hỏi phần literature review là “Nghiên cứu trước đây kết luận những yếu tố nào ảnh hưởng đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp?”. Còn câu hỏi chính của luận văn nên là “Đối với các công ty dược tại Anh, hiện tại những yếu tố này còn quan trọng đối với cấu trúc vốn hay không?”
Cho nên, làm literature review chỉ giúp sinh viên tìm thấy một phần đáp án cho bài luận văn, dựa trên nghiên cứu thứ cấp (secondary research). Còn để trả lời toàn bộ câu hỏi nghiên cứu của bài luận thì sinh viên cần phải thực hiện thêm nghiên cứu sơ cấp (primary research).
Tùy vào mục tiêu của luận văn mà sinh viên đưa ra câu hỏi nghiên cứu literature review khác nhau. Chẳng hạn, nếu mục tiêu luận văn tập trung vào “kết quả”, thì câu hỏi nên đặt ra là “Những báo cáo khoa học trước cho thấy yếu tố X và Y ảnh hưởng đến kết quả Z như thế nào?”.
Nếu mục tiêu luận văn tập trung vào “phương pháp”, thì câu hỏi nên đặt ra là “Những báo cáo khoa học trước đã sử dụng những phương pháp khoa học nào khi tìm hiểu hiện tượng X? Những phương pháp khoa học đó có hạn chế gì?”
Còn nếu mục tiêu luận văn là “lý thuyết”, thì phần literature review cần trả lời cho câu hỏi “Những lý thuyết chính nào đã được sử dụng để giải thích hiện tượng X?”
Xác định tiêu chí lựa chọn bài báo khoa học để viết literature review
Bước tiếp theo sau khi xác định câu hỏi nghiên cứu, sinh viên cần tự đề ra cho mình những tiêu chí lựa chọn bài báo khoa học phù hợp để đưa vào literature review. Những bài báo không liên quan nên bỏ ra để tránh làm cho literature review đi lạc đề, không trả lời được câu hỏi nghiên cứu đã đề ra.
Dưới đây, một sinh viên đề ra các tiêu chí lựa chọn bài báo khoa học bao gồm:
- Các bài báo phải viết bằng tiếng Anh, đã được đăng trên các tạp chí khoa học nổi tiếng.
- Các bài báo phải sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng là phương pháp chính.
- Các bài báo phải được công bố trong vòng 5 năm trở lại đây.
- Dữ liệu sử dụng của các bài nghiên cứu không được trùng lặp.
- Bài báo phải công bố các dữ liệu định lượng như trung bình mẫu và phương sai mẫu. Hoặc bài báo phải công khai các dữ liệu thô đủ để tính toán trung bình mẫu và phương sai mẫu
Tiêu chí lựa chọn bài báo khoa học phải rõ rang và toàn diện để sinh viên có thể lựa chọn những bài báo phù hợp nhất với nghiên cứu của mình.
Mặc dù việc để ra tiêu chí lựa chọn bài báo khoa học có thể mất thời gian và công sức ở giai đoạn đầu, nhưng sẽ giúp ích cho sinh viên ở những giai đoạn sau của quá trình viết luận.
Bởi vì nếu literature review bị lệch hướng, sinh viên có thể phải thực hiện lại toàn bộ bài luận.